Teminat senedi ticari yaşamda bir güvenceyi-sigortayı temsil eder. Bir şeyin eksiksiz yapılmasını aksi durumda ortaya çıkabilecek zararların karşılanacağının garantisidir. Ticari yaşamda çok sık kullanılsa da aslında Bankaların borçlularından, borçlarının garantisi olarak aldıkları güvencedir. Bir nevi garanti kefil durumundadır.
Teminat senetleri bono-çek gibi borç senetleri değildir. Bono ve çekler kayıtsız şartsız bir borcun üstlenildiği Türk Ticaret Kanunu’nda tanımlanmış kıymetli evraklardır. Teminat senedi bir sözleşmenin sonuçlarının olumsuz olması durumunda sonuç doğuran bir evraktır.
Alacaklı açısından: Örneğin bir firmadan 50 adet klima sipariş ettiniz. Ücretini de ödediniz. Ancak malları kontrol etme şansınız olmadığından ayıplı çıkması durumunda zarar uğrama şansınız çok yüksek. Bu durumda firmadan 100 Bin TL tutarında bir teminat senedi aldıysanız elinizdeki fatura, sipariş, teslim formları ile birlikte dava açtığınızda kazanır ve firmanızın zarar etmesini önleyebilirsiniz.
Borçlu açısından: Bir borç altına girdiniz ve gerektiği gibi borcunuzu yerine getirdiniz. Karşı taraf kötü niyetli ve senedi takibe koydu. Bu durumda teminat senedi ile birlikte yaptığınız elinizdeki ek sözleşme ile dava açarak kendinizi koruyabilirsiniz.
Teminat senedi düzenlenirken şunlara dikkat edilmelidir;
Senedin vade kısmına “TEMİNAT SENEDİDİR” ibaresi yazılmalıdır.
Senedin öz yüzüne yapılan sözleşmenin bilgileri yazılmalıdır. Örneğin “şu tarihli sözleşmedeki 100 kilo pamuğun ..tarihinde hazır edilmemi halinde” yazılabilir.
Senedin arka yüzüne yani ciro kısmına sözleşmeyle ilgili bilgi yazılmalıdır. “şu tarihli sözleşme hükümleri yerine getirildiğinde teminat senedi hükümsüz kalır-ciro edilemez” şeklinde bir yazı, senedin borçlusu açısından koruyucudur.
Teminat senedinin dışında ek bir sözleşme yaparak senede atıfta bulunmak her iki taraf içinde faydalıdır.
Av. Seyit Sönmez